Người lớn cần làm gì để giúp trẻ tự tin và
tự lập
*********
Nhằm giúp các bậc phụ huynh có kiến thức cùng
nhà trường để nuôi dạy con theo khoa học. Các cô giáo lớp 5TB thông tin và
chia sẽ đến các bậc phụ huynh nội dung “Giúp trẻ tự tin, tự lập”.
Trẻ em cũng vậy tự tin là điều hết sức cần
thiết để trẻ thể hiện mong muốn của mình. Do đó tự tin là một trong những yếu
tố, kỹ năng quan trọng mà người lớn cần quan tâm xây dựng và rèn luyện cho trẻ
từ khi còn nhỏ. Vì sự tự tin sẽ giúp trẻ dám nỗ lực, không ngại thử thách, trẻ
sẽ duy trì được khả năng học hỏi, khám phá trong học tập và luôn sẵn sàng đón
nhận những thách thức mới, luôn mong muốn được yêu quý, được đón nhận và đó
chính là khởi đầu tuyệt vời để trẻ gần gũi hơn với mọi người.
Vậy làm thế nào để giúp trẻ phát triển tính tự tin hơn
trong giao tiếp và học tập khi trẻ ở trường và khi cả ở nhà? Chúng ta cần
phải làm gì?
1. Giúp trẻ phát hiện ra những ưu điểm của bản thân.
Rèn cho trẻ kỹ năng giao tiếp, ứng xử, hợp tác nhóm trong giao tiếp và học tập:
Trước tiên chúng ta phải động viên, khuyến khích, gợi ý
cho trẻ suy nghĩ và nói ra những ưu điểm trẻ tự nhận thấy ở bản thân. Con đã
làm được gì để tự phục vụ bản thân? Con đã từng được khen ngợi về điều
gì?
Và Người lớn phải luôn làm gương khi giao tiếp với trẻ
như thường xuyên cúi người xuống hoặc ngồi xuống ngang tầm mắt trẻ trong khi
nói chuyện vừa giúp thỏa mãn nhu cầu được quan tâm, được yêu thương đồng thời
tạo mối quan hệ gần gũi giữa người nói và người nghe. Trẻ giao tiếp sẽ có lúc
nói sai, chúng ta không nên cười nhạo hoặc không cho phép trẻ nói tiếp như thế
sẽ tạo cho trẻ cảm giác không tự tin, sợ nói.
Muốn trẻ có nhiều vốn từ và tự tin qua giao tiếp thì cần
bồi dưỡng khả năng ngôn ngữ cho trẻ thường xuyên, mọi lúc. Bên cạch đó thường
xuyên khuyến khích trẻ ham thích đọc sách và tự tìm tòi khám phá thế giới xung
quanh. Khi trẻ càng có nhiều thông tin thì trẻ sẽ tự tin và càng trở nên mạnh
dạn hơn trong giao tiếp, ứng xử và hợp tác nhóm.
2. Động viên, khuyến khích trẻ kịp thời để
giúp trẻ không nhút nhát thụ động, kém tự tin, không tin tưởng vào bản thân
mình vì sợ sẽ làm sai, sợ mình không làm được, sợ bị người lớn la.
Thường xuyên khen ngợi trẻ, động viên, khuyến khích trẻ
qua một nụ cười, một cái ôm ấm áp hay một câu nói yêu thương, vui vẻ, một cách
nhìn quan tâm thân thiện tới trẻ.Lời khen có tác dụng làm tăng sự tự tin
của trẻ nhưng chỉ thực sự ý nghĩa khi trẻ đạt được thành công cụ thể. Và khen
ngợi phải đúng thời điểm, không nên sử dụng quá nhiều sẽ làm mất ý nghĩa đối
với trẻ.
Hãy khuyến khích trẻ nghĩ những cách để giải quyết một
tình huống nào đó và giúp trẻ đạt tới gần mục tiêu hơn.
Hãy giao cho trẻ công việc vừa sức để trẻ có sự thành
công kết hợp với sự khen ngợi cùng với động viên khuyến khích đúng lúc sẽ giúp
trẻ hình thành tính tự tin, chủ động.
Dạy cho trẻ kỹ năng tự phục vụ mình, luôn tin tưởng trẻ
có thể làm được. Ví dụ: Tự múc ăn, tự đánh răng, tự mặc quần áo, cất đồ chơi...
Khi trẻ tự múc được thức ăn, tuy có rơi vãi nhưng hãy khen “Con hôm nay tự múc
ăn giỏi hơn hôm qua rồi đó”… Trẻ sẽ rất vui sướng và lần sau trẻ thích tự mình
múc ăn, trẻ sẽ cảm thấy mình cũng làm được việc mà người lớn vẫn hay làm.
Hãy mạnh dạn tạo nhiều cơ hội cho trẻ khám phá thế giới
xung quanh, không nên ngăn cản, hãy cho trẻ vui chơi và học tập thoải mái để
trẻ có cơ hội phát triển khả năng của mình. Tuyệt đối không được chê trẻ, la
trẻ mà hãy khen trẻ mỗi khi trẻ có hành vi tốt. Ví dụ: biết dọn bàn ăn, biết an
ủi khi thấy bạn buồn, khen khi trẻ hoàn thành sản phẩm…. Nói cho trẻ biết chúng
ta rất vui khi còn làm những việc như thế, không được nói với trẻ “Con chưa làm
được đâu”, “Con không được làm như vậy”, “ Tranh con vẽ không đẹp”, “Con tô màu
xấu quá”… trẻ nghĩ mình không làm được và dần dần làm mất sự tự tin của trẻ.
Được quan tâm, khen ngợi, động viên trẻ sẽ cảm thấy tự
tin hơn rất nhiều. Điều này hoàn toàn không có nghĩa là không quản khi trẻ làm
sai. Hãy để trẻ thấy rằng nếu làm những hành động đúng thì sẽ được quan tâm,
làm người lớn vui lòng, được khen ngợi.
3. Tạo cơ hội mọi lúc, mọi nơi và các tình huống xung
quanh trẻ để rèn luyện, phát triển tính tự tin cho trẻ:
Hãy khuyến khích trẻ tham gia vào các trò chơi mà trẻ
yêu thích và cùng thi tài với những bạn khác. Trẻ sẽ ý thức được những mục tiêu
phấn đấu đã đề ra, qua đó trẻ sẽ tự hào về những gì mình đạt được.
Tạo cơ hội để trẻ tự suy nghĩ, lựa chọn và quyết định
một vấn đề gì đó khi học và chơi. Người lớn không nên bắt buộc hay nói với
trẻ nên làm gì và làm thế nào vì trẻ sẽ luôn thực hiện theo những đề nghị của
người lớn và không có sự lựa chọn của bản thân. Từ đó, trẻ sẽ trở nên thụ động
và thiếu khả năng sáng tạo. lười tư duy và không có kỹ năng giải quyết vấn đề.
Vì vậy, cần tôn trọng các quyết định của trẻ, đồng thời dạy thêm cho trẻ
những kỹ năng cần thiết để hợp tác với người khác giúp trẻ tự tin trong mọi
tình huống.
Để thực hiện tốt việc chăm sóc giáo dục trẻ cần tạo được
sự thống nhất giữa gia đình và nhà trường, tránh những mâu thuẫn về nội dung,
phương pháp và cách thức giáo dục cho trẻ
Ví dụ: khi ở nhà các bậc phụ huynh thường quá yêu thương
con và không bao giờ để trẻ tự suy nghĩ, lựa chọn và quyết định một vấn đề
gì đó. Phụ huynh luôn luôn giúp đỡ con trẻ giải quyết. Khi trẻ tự lấy nước uống
thường cha mẹ hay cho rằng “Con không làm được đâu để mẹ lấy cho”, “con mà làm
là rớt bể ly đó”…. Khiến trẻ nghĩ là mình không làm được điều này lâu
ngày thành thói quen và khi đến trường trẻ không tự tin làm. Trong khi đó khi ở
trường cô giáo lại rèn cho trẻ kỹ năng tự phục vụ: Tự múc ăn, tự chia và lấy
thức ăn, tự đánh răng, tự mặc quần áo, tự cất đồ chơi sau khi chơi xong...
Bởi vậy chúng ta hãy cùng chung tay xây dựng cho trẻ kỹ
năng tự lập, tự tin nhé!